Wanneer we op het terras zitten van een horeca zaak en we doen een bestelling van 'pure' drank in een te respecteren gezelschap dan hoor ik veelal het woord
spa of wat sjieker "een
Perrier" , die hebben wat mooiere flesjes, en dan hebben we bruis. Voor
plat water durft het nogal eens
Vittel zijn.
Chaudfontaine, Spa, Perrier en Vittel zijn
merken. Met een
spa in Engelssprekende landen is dat begrip een
soortnaam geworden. Spa en Vittel produceren bruisend en plat water. Daarom bestelt men een
Spa rood, bruisend of een
Spa blauw, en dan is het niet bruisend. Er zijn in Spa verschillende bronnen en dan heeft de fles van het merk Spa wel eens de naam van zo'n bron. In deze gevallen krijg je meestal het gevraagde merk. In Nederland durft men spreken van
Spa Geel of Spa Goud, dan bestel je van dat lekkere 'fluitjesbier' van Heineken, dat in Vlaanderen niet wordt gesmaakt. ' A Spa' is in het engels een verwijzing naar wellness.
♥♥♥♥♥♥♥♥
Bij het begrip
cola wordt veelal een
coca of
cola gebruikt. Principieel is coca een merknaam die verwijst naar Coca Cola. Toen we 20 jaar geleden naar Roemenië gingen, zagen we hier en daar geïmproviseerde terrassen waar de mensen met veel overtuiging een coca bestelden maar toch met de nodige fierheid een Pepsi uit het flesje dronken. Ze voelden zich als het ware opgenomen bij West-Europa.
Het gebruik van een merknaam met een soortnaam gebeurt ook op andere domeinen.
We gebruiken soms een
blauw Bic, maar noemen de andere gelijkaardige schrijfvoorwerpen die niet door
Bic worden geproduceerd ook zo.Terwijl het geëigende woord
balpen is.
Daarnaast doen we baby's
pampers (dat woord spreken sommige mensen op een speciale geaffecteerde manier uit) om, we nemen foto's met een
kodak, we luisteren naar een
walkman ( de productienaam van Sony), tegen hoofdpijn nemen we
aspirine (merknaam door Bayer geregistreerd in 1899), we dragen een
k-way, we gebruken
tipp-ex en
pritt, we
googlen op het web en in 'van Dale' staat zelfs het woord
maggiblokjes.
Dus zo'n merknaam kan het wel eens schoppen tot een soortnaam. Vanuit de economie wordt dergelijke gang van zakenbewust
gepromoot.
BEGRIPPEN: (https://onzetaal.nl//taaladvies/)
Aspirine (Bayer), pijnstiller
Bic, balpen
Coke,
(
Coca-Cola)
Koolzuurhoudende frisdrank
met cola smaak
Googelen (merk) eerst alleen
zoekmachine, nu algemeen voor zoeken op internet
Kodak,
fototoestel
Maggi (Nestlé),
smaakversterker voor gerechten
Prittstift (Henkel),
lijmstift
Spa (Spa),
bronwater
Tipp-Ex (Tipp-Ex
GmbH & Co), correctievloeistof
van Dale: woordenboek voor de Nederlandse taal
BRON /
Wim De Bock,
Het grote foute clichés boek, Borgerhoff en Lamberigts, Gent, 2007, p.78.