Anna Béber \ 7 augustus 2012 \100 jaar

Tijdens de feestelijke jaarvergadering van het Van Rompay-Davidsfondsgenootschap. Foto: H.F.E.VERMEIR


Terugblik: Anna BÉBER 90 jaar  PROFICIAT

Toen we de uitnodiging kregen van het Jozef van Rompay-Davidsfonds-Genootschap  vzw vernamen we dat de 14^de jaarvergadering op 2.2.03 in het teken zou staan van de verjaardag van  Anneke.

In de Ursulazaal, tijdens de jaarvergadering, sprak de dochter van Anneke over het genootschap, Jos haar vader en haar moeder.

De eigenlijke viering had plaats in de Wintertuin. Daar voerde de vriend des huizes  Gaston Durnez het woord.

Anna werd op 7 augustus in 1912 geboren te Budapest (Hongarije). In 1924 kwam ze met 25 andere Hongaarse kinderen naar België in principe voor een periode van 6 maanden. De anderen gingen terug naar huis; zij  bleef. Ze  werd  goed opgevangen door juffrouw Van Reeth in de woning waar vroeger de familie Notelteirs resideerde, en waar Anna nu nog woont.

Zij huwde met Jozef Van Rompay, onderwijzer en heemkundige (+ 1987). Zij bracht twee flinke meisjes ter wereld Sara en Anouska,  nu volwassen vrouwen die ‘ons moeke’   nog steeds met de nodige warmte omringen.

Vanaf 1987 ontwikkelde zij een druk sociaal en cultureel leven. Zij bleef bevriend en  ontwikkelde vriendschap en hielp een aantal mensen zoals Paula Weyns en Madeleine Jacobs, zaliger gedachtenis. Zij straalt een zekere gemoedelijkheid uit en  draagt die ook uit. Zij besteedde haar beste krachten aan K.A.V. en K.B.G. , verenigingen waar ze door haar dynamiek dan ook een hele tijd voorzitter was.

Ook voor schilders  en tekenaars werd ze des te aantrekkelijker in haar vierde jeugd.

De viering in de Wintertuin kreeg de juiste sfeer door een Hongaars zigeunerensemble dat stemmige en authentieke volksmuziek en licht klassiek bracht, muziek waaraan we ons konden opwarmen. Daarop werd  een receptie aangeboden door het van Rompay-Davidsfonds-Genootschap en  de familie .

Anneke we wensen u nog veel creatieve en gezonde jaren omdat we er zelf ook nog plezier zouden aan beleven  en  om de 100 ook nog te  kunnen vieren.

Overleden op 22.01.2020 te Onze-Lieve-Vrouw - Waver in rusthuis De Pauw.
De uitvaart wordt gehouden in de parochiekerk van O.-L.-V.-Waver op  31.01.2020 om 11uur30.

We vermelden hierbij het vers dat in het Hongaars voorkomt op het overlijdensbericht     in het Nederlands:
"Ver ben ik van thuis
Een hartelijke stem
nodigt tot de grote reis
Dat is belangrijk, al het andere niet."

Harry VERMEIR   Sint-Katelijne-Waver   25.02.03

*******************************************************************************************************************

Anna spreekt zelf de aanwezigen toe. Foto eigendom H.F.E. VERMEIR

Op 28 juni 2012 vierde de Seniorenraad van Sint-Katelijne-Waver  Anna voor haar komende 100 jaar. In de gemeenteraadszaal  werd ze ontvangen en toegesproken. Maar ook zij sprak in tegenwoordigheid van het RTV-tv-team een dankwoord uit.
De Voorzitter van de Seniorenraad en de burgemeester voerden het woord. Er werd een mooie bloementuil en een fantatisch grote wenskaart aangeboden. Daarnaast was er nog een stemmige receptie.

En tot besluit een foto van Anna 

Anna aan het woord tijdens de seniorenraad. Foto eigendom: H.F.E. Vermeir

12 augustus 2012

Woning van Anna op het dorpsplein van OLVW. Foto: H.F..E. VERMEIR

Hier zie je de woning waar Anna met Jozef Van Rompay woonde en waar ze nu nog verblijft.
In 2017 verblijft ze in het rusthuis "De Pauw" te OLVWAVER.

Op  zondag 12.08.2012 was er een plechtige viering in de  mis van 10u30 in de OLVWkerk van Waver.
Een viering met drie heren zoals mens vroeger zei. De pastoor hield bij deze gelegenheid een mooie toespraak in het kader van hoe komt het dat iemand 100 jaar wordt.

Daarna was er in de kerk een academische zitting. Gaston Durnez was de gastspreker en hij kaderde zijn "krolse" spreekbeurt in de sfeer van de Olympische Spelen. Er werd ook nog voorgedragen in het Hongaars en gezongen. Het Davokoor bracht een aantal stemmige liederen waarbij een aantal in alternerende samenzang naar  voor.

Daarna werd Anna in een cabrio naar de Wintertuin gevoerd.

Anna nam gedurende meer dan een uur gelukwensen in ontvangst. Foto: H.F.E.VERMEIR

Om te eindigen nog een mooie bloemtuil voor een uitzonderlijk leven dat niet altijd over rozen liep.

P R O F I C I A T

en nog vele zachte jaren...

zomer - summer - sommer - été

Kaft van het boek "Dit nieuwe seizoen ZOMER", Lannoo, Tielt, 1946, dl. 3






BEGRIPSOMSCHRIJVING

Zomer komt van Sommer (Duits) en betekent vergaderen.

Moeten we in dit vergaderen de grote volksfeesten  die in open lucht gebeurden of de grote bedrijvigheid op het veld, het vergaderen van de oogst verstaan?


Het tweede deel van de vierjaargetijden, het warme op het noordelijk halfrond,
van 21 juni tot 20 september.


GEZEGDEN, SPREUKEN, UITDRUKKINGEN

Eén zwaluw  maakt nog geen zomer; een mooie zomerdag is nog geen mooie zomer.
Zij was achttien zomers oud.
Hij/zij stierf in de zomer des levens: in het volle leven, op middelbare leeftijd.
Het begint eindelijk te zomeren.

Pieter van der Heyden naar Pieter Bruegel, Zomer, gravure, Rijksprentenkabinet, Rijksmuseum, Amsterdam, 1570.

De tekst in de marge onder de gravure:(2)

eerst in het midden: AESTAS Adolelscentiae imago / De zomer is het beeld van de jeugd.

Links: Iulius, Augustus, nec non et Iunius Aestas / Juli, augustus en ook juni vormen de zomer.

rechts: Frugiferas aruis fert Aestas torrida messeis / De brandende zomer brengt vruchtbare oogsten op de akkers.

De Latijnse onderschriften, waarschijnlijk in opdracht van de uitgever,  zijn ontleend aan Anthologia Latina, een verzameling gedichten uit de laat-antieke tijd.

Het verbinden van seizoenen met leeftijdsfasen, met temperamenten, elementen en planeten, werd door de astrologie bepaald en was in Bruegels tijd  in brede kringen gangbaar.

Opvallend is dat veel personen met hun rug naar de kijker zijn uitgebeeld, hun hoofd verstoppen met een mand of waterkruik. De rechtse figuur, vrouw met mand en groent i.p.v. haar hoofd is eerder komisch.

Met de gulzige drinker speelde Bruegel in op de uit Italië komende contrapost, de tegengestelde draaiingen van het lichaam. De op de rug geziene maaier met zeis  bij een korenoogst  is een van de oudste getuigenissen op dat gebied. Voordien gebruikte men sikkel en pik.

WOORDEN (1)

zomerbier: bier dat 's zomers gedronken wordt, met meer hop gebrouwen, tegen de zomerhitte. syn. lagerbier.
zomerdraden: herfstdraden.
zomergraan: graan in het voorjaar gezaaid en 's zomers geoogst.
zomerkoninkje: aardbei
zomermaanden zijn juni, juli en augustus, de zon staat achtereenvolgens in Kreeft, Leeuw en Maagd.
zomerrogge: rogge in het voorjaar gezaaid en 's zomers geoogst.
zomersolstitium zomerzonnestilstand.
zomerstoppels: stoppels van het zomerkoren.
zomertijd: 1.periode dat het zomer is, tijd van de zomer.
                    2. tijdregeling waarbij  de klok gedurende de zomer vooruit is  t.o.v. de middelbare  zonnetijd.
                        Ingevoerd   om kunstlicht te besparen.
zomervalgen:  (zie valgen). bouwland gedurende één zomer braak laten liggen om het door ploegen en eggen te zuiveren van onkruid.
zomerzeil: benaming voor twee witte en twee menierode zeilen waarmede de molens voorheen 's zomers maalden.
zomerzonnewende: 1. stand van de zon zo ver mogelijk naar het noorden, bij het begin van de zomer;
                                     2. ogenblik daarvan of dag waarop dat het geval is.
zomerzotheid: 1. zot in een roes  ten gevolge van de zomer. (Pallieter);
                            2. in zo'n staat begane dwaasheid, impulsief toegeven aan vluchtige verliefdheid.

POEZIE

Mijn ziel gelijkt de blijde zomerdag  die mij op deze lentedag doortrilt. (Perk)

Zomergedicht

Dat handhaaft de vorke,

Dat handhaaft de koe;

Dat werkt als de beste

van 't boerengedoe;

Dat bidt in de kerke;

dat wiedt op het land;

Dat mint en dat moedert...!

Van herte en van hand

En is er geen vrouwvolk,

Rechtzinnig gezeid,

Als, hier in ons Vlaanderen,

De dorpvaste meid.

Guido GEZELLE (1830 - 1899)

PERSONIFICATIE

Hendrick GOLTZIUS (naar), Personificatie van de zomer, blad 2 van de "Vier Jaargetijden", ets, 1589, p.138.(3)

De Latijnse tekst in de rand bezorgt ons de volgende vertaling:
"De zomer bevrucht het jaar met rijpe vruchten, korenkransen versieren hem. Bij de aankomst straalt het sterrenbeeld Kreeft over land en zee,  en een groep boeren offert aan Ceres."


WETEN

Op de eerste dag van de zomer korten de dagen.
Vergeet niet van Vivaldi de muziek de "Vier Jaargetijden", daaruit de "Zomer",  te beluisteren. Je zult onze huidige zomer dan nog niet zo raar vinden.

Referentie: 

 Hela BAUDI, Torsten FRIED e.a., Sinnbild und Realität, Schwerin, 1998.(3)
Eddy DE JONGH  en Ger LUIJTEN, Spiegel van Alledag, Nederlandse genreprenten 1550 - 1700,  Amsterdam / Gent , 1997, p.59.(2)

van Dale, groot woordenboek der Nederlandse taal, Utrecht/Antwerpen, 1992, 12de ed., p.3705 e.v.. (1)

INSPIRATION gevleugelde woorden INSPIRATIE winged words "de MUNT -Brussel"

Een week geleden brachten we een bezoek achter en voor de coulissen van de Opera "De Munt" in Brussel.

Eerst wandelden we door een heel deel gangen die toegang gaven tot het naaiatelier, het schoenenatelier, de kostuumreserve, .. In één van die gangen viel mij de volgende tekst op:

Foto: H.F.E. VERMEIR

" Als jij een appel hebt en ik heb een appel,

   en we wisselen de appels,

    dan hebben jij en ik nog elk een appel.

   Maar wanneer jij een idee hebt en ik heb een idee,

   we ruilen deze gedachten,

   dan zal ieder van ons twee ideeën hebben."

Om de kracht van ideeën in beeld te brengen,

het plafond van de zaal van "De Munt" waar de voorstellingen gebeuren.

Foto: H.F.E. VERMEIR

inspiratie -   inspiration - kreativiteit - creativity - rijker  gevoelsleven - rich feelings

Putte : Heemkring HET MOLENIJZER 15 JUNI 2012 OPENINGSAVOND

Op vrijdagavanond 15 juni opende het ZOMERSEIZOEN van de Putse Heemkring in hun vernieuwde site.

Voorzitter Alfons Vekemans nam het voortouw door het programma van de avond te melden.

Eerst was er de voordracht van Willy Bens, arch., schoonzoon van wijlen dr. Weyns. Hij bracht ons een interessante uiteenzetting over "Restauratie en Herbestemming" van boerderijen m.m.v. Katelijne Weyns.
Aan de hand van een diapresentatie had hij het over het Kempens Boerenhuis.

Willy Bens bij zijn presentatie: "Het Kempens Boerenhuis". Foto: H.F.E. Vermeir

Kenmerken van "Het Kempens Boerenhuis"  volgens Willy Bens:

- Het behoort tot de zogenaamde dakbouwsels, terwijl bij de wandbouwsels de muren en wanden het hoofdelement uitmaken.
- Een tweede kenmerk is dat de KB uit verschillende bouwsels bestaat. Het is een meerledige bouw. De afzonderlijke gebouwen zijn: schuur, wagenschrob, turfhuis, varkenskot, houtmijt, assenkot,  bakhuis, het huizeke. ...

Een beeld van "Boerderijen & Dienstgebouwen", boven schets dr. Weyns, "Restauratie en Herbestemming van Hoeven", p.21.

- Het is een geraamtebouw met oorspronkelijk lemen wanden gedragen door een eiken geraamte dat het dak schraagt en de wanden draagt. Het kon uiteengenomen en verplaatst wat tot in de 16de eeuw het geval was. Baksteen verschijnt in de 17de eeuw en zeker in de 18de. In de oude bakstenen voorbeelden is de eiken "huisstoel", het bouwgeraamte, nog aanwezig.
- Spreiding:
De oude kernen van de nederzettingen zijn volgens een driehoek geschikt. Ze zouden daardoor een verwijzing zijn naar oude pleindriehoeken van oude gehuchten.

Na de officiële opening van het zomerseizoen door schepen Werner Timmermans  was er de rondleiding door de voorzitter in de nieuwe ruimte met landbouwalaam.

Door de "petattenmachine" zien we de voorzitter die uitleg geeft over het ontstaan van deze "hangaar". foto: H.F.E.Vermeir

Het gebouw was af maar de machines moesten nog hun plekje vinden. Maar in elk geval toch al proficiat.

En dan was er nog het beroemde "lingeriemuseum".

In het Textielmuseum. Foto: H.F.E. VERMEIR

 In het gemoderniseerde museum kan men de expo "lingerie en ondergoed in de sixties" bewonderen.

 Daarna werd nog een receptie aangeboden met lekkere dranken en nog "lekkerder" gebak.

Heemkunde leeft in Putte.

De erop volgende zondag was er nog de tentoonstelling "van wastobbe tot wasmachine".

Vanaf nu elke zondagnamiddag tot einde augustus te bezoeken.

Ook wordt er brood gebakken in een ambachtelijke oven.

Prettige sfeer gewaarborgd.




 Referentie:

 Willy BENS, architect, "Restauratie en herbestemming van Boerderijen" , handboek, Studiebureel Heemschut, Beerzel-Putte, 2012, 3de ed.

JUNI de maand waarin de ZOMER begint

 IN OPBOUW

J U N I              ZOMERMAAND 

Het "juniblad" , uit Zonnewijzer, Utrecht, 1940, p.205.

Omschrijving van de naam:(1)

JUNIUS  is de naam naar Juno, Jovis' vrouw.
De Romeinen verklaarden ze ook tot de maand van de Juniores, de jongeren, daar mei dit is van de Majores.
Anderen beweren dat de maandnaam moet afgeleid worden van consul Lucius Junius Brutus ( - 508 v. Chr.).


Midsummermonath noemde ze bij de Angel-Saksers naar het Midzomerfeest dat in die maand viel.
Bij de oude Saksers was het Wedemanoth  dat weidemaand betekende. Het vee werd in die maand naar de weide gedreven.
De Saksers  noemde ze ook "eerste zoete maand" of "eerste maand van de scheepvaart".
Bij Karel de Grote ( ca. 800) was het Brachmanoth (brachen is ploegen). Ook Braakmaand geheten omdat men de akkers braak legde .
Er waren nog andere varianten:
Weddermaand (onweersmaand) of "gewitter" zoals het in het Duits klinkt.
Andere benamingen: Wormenmaand (naar de insecten), Dool-, Zomer-,Rozen-, Sinksen-, Lange dagenmaand.

Très riches heures
en de ASTROLOGIE 

Gebroeders van Limburg, Les Très Riches Heures van de Hertog van Berry, de maand juni, Chantilly, Musée Condé, besteld in 1410..

Luchtig geklede boeren, de mannen in blauw, wit en rood en de vrouwen in het blauw. De mannen zijn eensgezind aan het werk met de zeis, de vrouwen verzamelen het hooi met een hark. De illustratie is zeer gedetailleerd en toont duidelijke kleurverschillen tussen het gemaaide en nog niet gemaaide gras en het al verkleurende opgetaste hooi.

De scène speelt zich af nabij de Parijse residentie van de hertog, het  Hotel de Nesle, op de linkeroever van de Seine, tegenover het Louvre, ongeveer op de plek waar nu het Institut de France is. Rechts op de afbeelding staat de Sainte-Chapelle, een kapel op het Ile de la Cité. Links daarnaast is het oude kasteel afgebeeld dat door de koningen van Frankrijk werd bewoond tot Karel V het hof verplaatste naar het Louvre.

Geheel links is een poort in de stadsmuur zichtbaar, die leidt naar de rivier waar een bootje langs vaart. Op deze plek bevindt zich momenteel het ruiterstandbeeld  van Hendrik IV, bij de Pont  Neuf.

In het hemelgewelf bovenaan is centraal de zonnegod Helios in zijn zonnewagen uitgebeeld, met links van hem het sterrenbeeld  Tweelingen  en rechts Kreeft.

De Tweelingen: periode  in de astrologie : 21 mei - 21 juni

Deze prachtige tekening stelt de TWEELINGEN voor in al hun glorie.(3)(p.138)

Men kan in de TWEELINGEN twee gelijkaardige wezens  of een zelfde wezen in twee personen zien.
Zij stellen zich wel eens naïef op bij de verwezenlijking van hun verlangens.
Zij zijn nieuwsgierig en verkiezen het avontuur boven veiligheid. Zij zijn soms onverzadigbaar.
Zij delen met de Maagd hun aangetrokken zijn tot Mercurius als planeet.

Dan nog een doordenkertje van Dante:
"Bij de mens ontwikkelt een gedachte steeds uit een andere gedachte,
ze verwijdert zich aldus van haar doel, omdat ze het  elan van de aanvankelijke gedachte verzwakt..."

Dante, La Divinia Comédia, "La Purgatoire", zang V.

Uiterlijk voorkomen:

Juni dat is de maand van de kermissen, kijk maar eens naar de Sinksenfoor van Antwerpen.
Juni is de maand waarin op vele studies met veel zweet en tranen een kroon op het werk wordt gezet,
en waar van de "examinandi" wordt verwacht dat zij een groot menselijk tekort "machtswellust" laten varen.


Weerspreuken:

Lent noordenwind aan juni de hand
zo waait hij koren in het land.

of

Men vreest niet als de gerst zich strijkt,
want hij dan de boer het meest verrijkt.

Hiervoor gaat het goed

Juni nat en koud
meest den hele jare ellende brouwt.

Als 't koud en nat in juni is,
dan is het gans het jaar ook mis.

Juni weer,
December weer.

De dagen zijn het langst.

Springliedje:

MOEDER IK HEB ZO'N LIEVE JONGEN

Moeder, ik heb zo'n lieve jongen,
Mag hij niet eens bovenkomen?
Nee, Griet, zanik niet,
Boven komen mag hij niet;
De eerste zoen die ik hem gaf,
Viel hij van de trappen af,
Van de trappen op de stoep,
Midden in de paardenpoep.(2)


Referenties:

 Solange DE MAILLY NESLE, L'Astrologie, l'histoire, les symboles, les signes, Fernand Nathan,1981.(3)
Kees SPIERINGS, "Kinderen spelen het jaar vol", in:  Zonnewijzer, Utrecht, 1940, p.352.(2)
Adolf ULENS, De tijd in de Folklore, Brecht, 1931.(1)

(4)  Den grooten Brugschen comptoir-almanach, 1757 (met lijst van de staat van het hof van Koning Charles Alexander, van de stallen en de keuken tot de raad van state).

Grootouderbenamingen OPA OPOE andere

 

Toen we aan de feest zaten een week geleden ging het over grootouderbenamingen.
Er bleken heel wat benamingen in omloop te zijn.

Ik ben eerst eens in van Dale(1992) gedoken .

groot: (als eerste lid  in samengestelde persoonsaanduidende zn.) ter aanduiding dat de genoemde  de hoogste dignitaris van de genoemde soort is ... grootmoeder, grootvader.
grootouders: iem. grootvaders en grootmoeders

VROUWELIJK ITEM

een beetje verder vonden we
grootje: (o) 1. grootmoeder en dan ... iem. naar zijn grootje sturen, hem van kant maken.
                      2. oude vrouw, oud moedertje.
                      3. het oude grootje, de geharnaste donderpad, harnasman.

grootmama (v.), grootma, groma, grootmoeder.
grootmoeder (v.), gromoe, grootmoe
                       1. de moeder van iem. vader of moeder,
                           syn.  omoe, opoe ...
                        2. oude vrouw, syn. moedertje.
oma: (v.), in kindertaal verkort uit grootma, grootmama, grootmoeder.

grootmoei: (v.), (gew.) oudtante.


MANNELIJK ITEM

grootpapa (m.), grootpa, grootvader, opa.
grootvader: iemands vadersvader.

opa: (v.), in kindertaal verkort uit grootpa. 
opoe-  (als eerste lid in samensteld zn.) ter aanduiding dat het in het tweede lid genoemde (de stijl heeft die) gewoon was 'in grootvaders tijd': opoefiets,, opoetrein, opoestijl.



HET WORDT DUS

GROOTVADER  EN GROOTMOEDER
GROOTPA(PA)  EN GROOT MA(MA)
OPOE EN OMOE
OPA EN OMA  

PLAATSELIJKE VARIANTEN

Begrippen zoals grootvader en grootmoeder worden vooral gebruikt in de schrijftaal en als men spreekt over ...


Bonheiden: pappie en mammie
Sint-Katelijne-Waver:  oma en opa,  vake en moeke, vava en moemoe
Merchtem: petie en moemoe of moeke (bron: Gauchez-Buggenhout)

WIE KENT ER NOG VARIANTEN EN WAAR KOMEN ZE VOOR?

Meld ze ons a.u.b.