Rozendaalweg

Rozendaalweg
ECHELPOELHOEVE, Rozendaalweg: landelijk / mooi / historisch, foto: H. Vermeir

vrijdag 24 april 2020

De visie van Vuren uit de Gazet van Laakdal Covid-19 spinsels BEJAARDEN



Oma , opa en de onderzoekscommissie
Beste lezers ,
Je merkt het . Ik moet vandaag een dag inhalen . Ik hoor jullie al zeggen : “ dat komt ervan wanneer je al eens een dag de luierik hebt uitgehangen ! “ Maar zo was het eigenlijk ook niet .
De tekst van gisteren was  eergisteren door omstandigheden niet in de Gazet geraakt en daarom heb ik nu vandaag , om de juiste tel niet kwijt te geraken , deze bijdrage maar een dubbel nummer gegeven.
Wordt toch niet  ongerust , dat betekent niet dat deze bijdrage dubbel zo lang gaat zijn , ik wou bijna schrijven integendeel , maar dat is misschien ook te voorbarig.
Er zijn zaken waar je niet kan of mag over zwijgen, dingen die je zo doen schrikken dat je je adem inhoudt , teksten of artikels of zelfs een foto of een zinnetje waarvan de apostelen al bijna  2000 jaar geleden  in het Latijn zegden , ik denk dat het met Pinksteren was :” non possumus non loqui.”
Letterlijk betekent dat : wij kunnen niet niet ( inderdaad met twee keer niet in) spreken of in goed Nederlands : hierover mogen wij onze mond niet houden.
En gisteren was zo een dag dat je weer met allerlei zaken om de oren werd geslagen. Het begon met een artikel in  een bekend weekblad :” De laksheid van de Belgische overheid heeft veel levens gekost “ , maar dat heb ik nog opzij gelegd . Ook de melding in een franstalige krant dat een hele groep geneesheren een klacht heeft ingediend tegen minister De Block heb ik niet verder uitgespit. ik dacht in het begin dat het een klacht bij de Taalunie was omwille van haar brutaal en onjuist gebruik van het woord” kot” , maar het was er een bij de orde van geneesheren . Ik neem aan dat wij daarover toch nog elders meer gaan horen.
Neen ,wat mij het meest heeft aangegrepen was een foto in een krant en een klaagkreet in een rusthuis. Ze hadden beide wel wat met elkaar te maken . Het ging om oudere mensen . De foto die ik op de zogenaamde sociale media zag voorbijkomen was er een uit een krant , en daaronder stond iets als : binnenkort nog alleen oma en opa onder de stolp ? En ik weet maar al te goed dat op dit moment  ook grootvaders en grootmoeders deze Lockdown stilaan beu worden.
Mijn tweede klop kreeg ik gisteravond toen ik de pano-uitzending over ziekenhuizen en rusthuizen volgde, en  nog eens met de neus op het afgrijselijk aantal overlijdens werd geduwd, en vooral toen in zo een rusthuis een stervende dame met zwakke stem vanuit haar kamer riep :” ik had hier niet mogen zijn!” Ik herhaal : IK HAD HIER NIET MOGEN ZIJN!
Het was duidelijk , ook daar waren nog veel mensen bij hun volle verstand , beseffend dat ze als ratten in de val zaten, zonder voldoende geneeskundige bijstand.
En in beide gevallen ging het over de beslissingen van een aantal leiders van het land , en leiders mag je hier breed interpreteren als niet alleen politici , die duidelijk de waarde van een mensenleven maar hadden ingeschat tot 65 a 70 jaar. En daarna  restwaarde nul of te verwaarlozen.
Ik wil hier nog wel twee bedenkingen aan toevoegen.
Natuurlijk is er bij die desastreuze rusthuissituatie groot alarm geslagen , zeker in Vlaanderen en daar werd dan in allerijl een “ task force”opgericht . Ik frons mijn wenkbrauwen al bij het horen van zo een woord:
Het werd uitgevonden door de Amerikaanse vloot en betekent gewoon “ werkgroep “ .Een werkgroep oprichten is toch het minste dat er kan gebeuren in zo een afgrijselijke situatie. Het feit dat men dan daarvoor zo een vreemd  woord gebruikt betekent volgens mij alleen dat iemand wil camoufleren waarover het eigenlijk maar gaat.
Wat het eigenlijk maar is!
Wat zal die werkgroep bereiken?
Wie in deze omstandigheden overleden is , is overleden!
Alleen redden wat er nog te redden is…..?
Ik heb echt medelijden met de Vlaamse ambtenaren die men daarbij betrokken heeft..
Onderzoeken wat er juist allemaal verkeerd is gegaan zullen wel anderen doen : de parlementaire onderzoekscommissie of commissies, die de bevoegdheid hebben van een onderzoeksrechter en die er binnenkort zeker zullen worden opgericht. Vanuit verschillende politieke hoeken komt in elk geval  de vraag en de eis voor zo een commissie. Dat betekent dat datgene wat in onze rusthuizen nu is gebeurd van het niveau is van de aanslagen in Zaventem en Brussel , van de faire Dutroux…
Het zal nog wel een tijd duren vooraleer die commissie wordt geïnstalleerd en werkt…
En zoals steeds zullen er bij die commissie lekken zijn en zullen de kranten weer met centimetergrote koppen verschijnen! Elke dag iets meer dat ons moet verbazen . Want kranten moeten kunnen blijven verkopen!
En voor mezelf,en vele lotgenoten wens ik maar één zaak, namelijk dat de waarde van een leven na de pensionering juist wordt ingeschat , mede als  basis van een echt solidaire maatschappij.
Geen oma onder een stolp , geen opa meer die onbereikbaar weken in een rusthuis wordt opgesloten .
Dat nooit meer.

En nog eens een eerder positieve noot om te eindigen :
Ik heb al eens een paar keer mogen meedelen dat onze gemeente, die drie weken geleden mee aan de kop stond van de meest besmette gemeenten in het land en zeker in de provincie , nog veel verder naar onder is gezakt in deze rangschikking . Wij zijn begonnen op plaats 77 van de meer dan 500 gemeenten en nu  hangen wij  op plaats 219 , dat is bijna middenmoot geworden, dat betekent wel niet dat het besmettingsgevaar verminderd is. Dat betekent dat dat gevaar hier maar een beetje gestegen is en in veel andere gemeenten heel veel meer naar omhoog is gegaan.
Tot morgen ,
Toch maar hopelijk bijvoegen ,
We zagen eergisteren wel

donderdag 9 april 2020

van PESTEPIDEMIE (429 v. Chr.) tot CORONAPANDEMIE (2020)

CULTUURDRAGER

in opbouw

AANLEIDING

Albert Camus, "La Peste", Gallimard, 1947.


Ik las op 02.04.2009 in het boek van Harry Mulisch "Siegfried" (2010) blz. 36 het volgende:
We zijn dan in Wenen.

" Bij de dom sloeg hij linksaf en kwam op de Graben.  De grote ruimte, die het midden hield tussen een plein en een straat, werd gedomineerd door een tientallen meters hoge pestzuil, in de zeventiende eeuw opgericht om god te danken voor de bevrijding van de pest, - die dus, overwoog Herter, door de duivel was gestuurd. Hij bleef staan en liet zijn ogen dwalen over het barokke kunstwerk, dat als een bronzen cipres naar de hemel kronkelde.
  Wie werkelijk een definitief einde had gemaakt aan de pest was natuurlijk niet God maat Alexander Fleming, de ontdekker van de peniciline: hij verdiende dus eigenlijk een monument zo groot als de St.-Pieterskerk in Rome.
  Terwijl hij verder liep, dacht hij aan Albert Camus' roman La Peste, waarin de pest stond voor de Zwarte Dood van het nationaal-socialisme.
   De epidemie van de zeventiende eeuw koste dertigduizend weners het leven, maar tweehonderd duizend van hen stierven aan de zesjarige Hitlerpest en haar gevolgen.

Waar was de Fleming, die tegen die besmettelijke ziekte een antibioticum ontwikkelde?
 En waar was het dankbare monument voor de geallieerde geneesheren van 1945?
'Germanski niks Kultur' mompelde hij ... "


HOE WE OMGAAN MET HET CORONAVIRUS 2020

Op 03.04.2020 kreeg ik ook een e-post van mijn dochter Sabine met de volgende boodschap:



Een week vroeger kreeg ik onderstaande tekst van José en Ghislaine doorgestuurd:

MAAR DE LENTE WIST HET NIET….

Het was begin 2020...
De mensen hadden een lange donkere winter achter de rug,
Februari was een hele onrustige maand geweest met veel stormen en veel regen
De natuur was onrustig, alsof ze de mensen iets wilde vertellen, alsof ze de mensen ergens voor wilde waarschuwen…En toen werd het Maart...

Het was Maart 2020...
De straten waren leeg, de meeste winkels waren gesloten, de meeste auto's stonden langs de kant van de weg, de mensen kwamen bijna niet meer buiten en dat over de hele wereld, landen gingen op slot, de mensen konden niet geloven dat dit gebeurde, het was zo surrealistisch...Iedereen wist wat er aan de hand was

Maar de lente wist het niet
En de bloemen bleven bloeien
En de zon scheen…De eerste mooie lentedag sinds lange tijd brak aan
En de zwaluwen kwamen terug
En de lucht werd roze en blauw
Het werd later donker en 's ochtends kwam het licht vroeg door de ramen

Het was Maart 2020...
De jongeren studeerden online, vanuit huis
Kinderen speelden onvermijdelijk vooral in huis
Pubers verveelden zich, ouders wisten niet wat te doen
Mensen kwamen alleen even buiten om boodschappen te doen of om de hond uit te laten
Bijna alles was gesloten …Zelfs de kantoren, hotels, restaurants en bars
Het leger begon uitgangen en grenzen te bewaken
Mensen moesten vanuit thuis gaan werken
Ondernemers kwamen in de problemen
De meeste kinderen konden niet meer naar school
Er was ineens niet genoeg ruimte voor iedereen in ziekenhuizen, operaties en onderzoeken werden uitgesteld...Iedereen wist het

Maar de lente wist het niet en het ontsproot
Ze draaide onverstoorbaar  haar jaarlijkse programma af
Ze schonk ons haar mooiste bloemen en haar heerlijkste geuren
Het was Maart 2020

Iedereen zat thuis in quarantaine om gezondheidsredenen of preventief
Sommige mensen mochten niet meer naar hun werk, anderen móesten
Elkaar omhelzen, kussen of een hand geven was ineens een bedreiging
Iedereen moest flinke afstand tot elkaar bewaren, dat was afschuwelijk
In de supermarkt waren allerlei schappen leeg
Allerlei leuke dingen gingen niet meer door, daar werd een streep door gezet en niemand wist wanneer dat weer kon
Mensen werden beperkt in hun vrijheid terwijl er vrede was
Over de hele wereld werden veel mensen ziek en het was besmettelijk...
Er was isolatie, ziekte en paniek….Toen werd de angst pas echt!!

En de dagen zagen er allemaal hetzelfde uit...
En de weken duurden ineens veel langer...
En iedereen hoopte dat er niet nóg meer strenge maatregelen zouden volgen...
De mensen zaten vast in een film en hoopten dagelijks op dé held...
De wereld was vertraagd terwijl het geen vakantie was, niemand had dit verwacht...Iedereen wist wat er gebeurde

Maar de lente wist het niet en de rozen bleven bloeien
De Magnolia stond in de knop
De vogeltjes begonnen aan hun nestjes

En toen…
Het plezier van koken en samen eten werd herontdekt
Iedereen gaf elkaar tips over leuke dingen die je met je kinderen kon doen
Er was weer tijd om te schrijven en te lezen, mensen lieten hun fantasie de vrije loop en verveling ontsproot in creativiteit
Sommigen leerden een nieuwe taal
Sommigen ontdekten kunst
Sommigen ontdekten dat ze niet écht leefden en vonden de weg naar zichzelf terug
Anderen stopten met onwetend onderhandelen
Iedereen had van de één op de andere dag veel meer tijd voor het gezin
Eentje sloot het kantoor en opende een herberg met slechts vier mensen
Anderen verlieten hun vastgeroeste relatie om de liefde van hun leven te vinden
Anderen boden aan om voor kwetsbare mensen boodschappen te doen of te koken
Iedereen wist ineens wat een 'vitaal beroep' was, deze mensen werden helden, ze werden meer gewaardeerd dan ooit
Anderen gingen op afstand muziek met elkaar maken of zingen om op deze manier samen te zijn
Mensen kregen oog voor eenzaamheid en verzonnen dingen om er iets aan te doen
Mensen herstelden van hun stressvolle leven
Mensen die elkaar niet kenden begonnen spontaan een praatje met elkaar
Sommigen maakten vliegers van papier met hun telefoonnummer erop zodat eenzame mensen ze konden bellen
De overheid ging bedrijven en zelfstandigen helpen zodat ze niet failliet zouden gaan of mensen zouden moeten ontslaan
Gepensioneerde zorgpersoneel bood zichzelf aan om te helpen in de Zorg
Uit alle hoeken kwamen vrijwilligers, iedereen wilde iets doen
Om 20:00 uur s ‘avonds gingen mensen uit allerlei landen klappen voor alle artsen, verpleegkundigen en zorgpersoneel die keihard aan het werk waren om in de zorg alles draaiende te houden

Het was het jaar waarin men het belang erkende van gezondheid en verbinding, van saamhorigheid, van sociale contacten en misschien ook van zijn roeping, dit deed iets met het collectieve bewustzijn, dit deed iets met alle mensen…
En de economie ging bijna kopje onder, maar stopte niet, het vond zichzelf opnieuw uit
Het was het jaar waarin de wereld leek te stoppen, het jaar waarin we met elkaar in de geschiedenisboeken zouden komen…Dat wisten we allemaal

En de lente wist het niet,
En de bloemen bleven bloeien, en de bomen liepen uit
En het werd steeds warmer
En er waren veel meer vogels

En toen kwam de dag van bevrijding…
De mensen keken tv en de premier vertelde iedereen dat de noodsituatie voorbij was
En dat het virus had verloren!
Dat iedereen SAMEN had gewonnen!!!
En toen ging iedereen de straat op...
Met tranen in de ogen...
Zonder maskers  en handschoenen…
De buurman werd geknuffeld, alsof hij een broer was
En de wereld was mooier en liefdevoller geworden
En de mensen waren humaner geworden
En ze hadden weer waarden en normen
De harten van mensen waren weer open, en dat had positieve gevolgen
Doordat alles stil had gestaan kon de aarde weer ademen, ook zij was genezen van wat de mensen háár veel eerder hadden aangedaan

En toen kwam de zomer....
Omdat de lente het niet wist
En hij was er nog steeds
Ondanks alles
Ondanks het virus
Ondanks de angst
Ondanks de dood

Omdat de lente het niet wist,
leerde iedereen
de kracht van het leven…

Susan Blanco (De Taalrecycler)

"Geïnspireerd door mensen"

🦋Kun je me helpen om dit hart onder het riem zoveel mogelijk te verspreiden onder de mensen? Delen wordt enorm gewaardeerd 


FEITEN


542: Eerste epidemie in Europa waarvan een beschrijving bestaat, is die van Constantinopel  tijdens het keizerschap van Justinianus. Volgens het betrouwbare en nauwgezette verslag , dat Procopius er ons over naliet begon het in Egypte, van waaruit de pest zich over de toenmalige bekende wereld verspreidde, dus niet over Amerika. Ze verspreidde zich van kust naar binnenland. De besmetting reist met de communicatiemiddelen mee. De epidemie duurde in Constantinopel vier maanden.(4, blz. 3103)





De eerste grote epidemie waarvan de geschiedenis gewag maakt is de pest van Athene waaraan Pericles bezweek in 429 v.Chr. Deze ziekte werd beschreven door Thucydides  en die ziekte kwam in latere jaren  nog vele malen te voorschijn. Ze kenmerkte zich door hoge koorts , longverschijnselen, huiduitslag  met verzweringen, gangreen van de ledematen en dood na een achttal dagen.[1]



[1] “Standaard Encyclopedie”, Antwerpen/Het Spectrum, Antwerpen/Utrecht, dl. 5, 1971, blz.40.

Tussen 450 en 767 was deze een tiental keren voorgekomen.
Er was een pestepidemie in West-Europa  van 1348-51.(1, blz. 14) Brans zegt dat in de XIVe de Zwarte Pest geheel Europa omschiep tot een kerkhof en te Ieper  meer dan 20.000 inwoners  wegmaaide. (3, blz.264)
"Vanaf 1338-1339 ontplooide de epidemie zich vanuit Centraal-Azië. In 1347 vindt men pestgevallen in de havens van de Krim. Schepen uit Genua brachten de ziektebacil over naar Sicilië en van daaruit werd  heel het westen besmet. Frankrijk, Spanej, Engeland  in 1348. In 1349 onze streken. Vooral het zuiden en het oosten van het land werden erdoor getroffen: Doornik, Oost-Henegouwen, Luik en omgeving. Volgens Froissart stierf één derde van de bevolking."
1635-36: epidemie in de Nederlanden. Zie bij preventie (2, blz. 204)
In 1639 was er andermaal een pestepidemie
De pest van 1666 die verdwijnt in 1670 werd bestreden met o.a. pestmissen en processies.(1, blz. 20). Over deze pest vinden we in 1670 een getuigenis van J. Billet, politie-officier te Gent:
" de menichte van menschen was nogal wonderlic om sien... soo dat den aultheur deser noyet diergelycke ghetal in eenighe processien en heeft ghesien."

Verder: " ... dat hij dese stadt (Gent) heeft believen te suyveren vande contagieuse sieckte ende omme hem oodmoedelick ende seer hertelick te bidden dat hij ons nu voor dan vande selve believe te preserveren."


De begrafenis van de slachtoffers van de pest in 1349 te Doornik, Miniatuur van Pierart dou Tielt of uit zijn atelier, gemaakt te Doornik in de 14de eeuw.[1]



[1] Brussel, Koninklijke Bibliotheek, Handschriftenafdeling, 13076-13077 tot 24 verso.
Deze miniatuur is één van de zeldzame visuele documenten die ons de dramatische weerslag van de plaag tonen. Ze werd te Doornik gemaakt onmiddellijk na  de feiten, wat de waarde verhoogt.
Begrafenissen van pestlijders moesten aanstonds na het overlijden gebeuren, wat ordeloosheid bewerkstelligde. Daarom wikkelde men de lijken soms eenvoudig in doeken. De doodskisten op de schouders getorst, zijn die van kinderen. Niemand blijkt zich tegen de plaag te beschermen, hoewel de personen met een volledige kap 5 van de 15, waaronder 3 vrouwen, namen toch schijnbaar enige voorzorg.(?).[1] Vooral priester en religieuzen, die de biecht hoorden van de stervenden en hen de laatste sacramenten toedienden, stierven in grote getale.[2]





[1] A. d'Haenens, “De pest van 1349” in de Bibliocasette 1 "Dagelijks leven" nr. 40, uitgegeven door Artis-Historia
[2] Gilles Li Muisis, “Kroniek over het jaar 1349”.





De PEST
Men spreekt van de zwarte pest of builenpest
De pestbacil, die het afsterven van cellen veroorzaakt, werd slechts  in 1894 door Yercin ontdekt; de oorzaken van deze ziekte werden pas veel later gevonden en beschreven.
De ziekte kon overgebracht worden ofwel door het speeksel, bij spreken of hoesten, dus via de longen, ofwel door een vlooienbeet waardoor een pestbuil ontstond. Dan verscheen er een zwarte vlek op de besmette plaats of ontstonden builen in de liesstreek en onder de oksels.(A. d'Haenens, De pest van 1349, in de Bibliocasette 1 "Dagelijks leven" nr. 40, uitgegeven door Artis-Historia)

BESCHOUWING

Geen enkele gesel maakte meer indruk dan een pestepidemie. De schrik dreef hen ertoe om lange tijd  alle vormen van besmettelijke ziekten met een gemeenschappelijke naam pest te benoemen.
Men zag er de hand van God in voor het zondige gedrag van de bevolking waarop nu de verdiende straf volgde. Inkeer en boetedoening werden een vanzelfsprekende  therapie. Dit leidde in een aantal gevallen tot extreme vormen van massapsychose (zie het optreden van flagellanten of geselaars). Massaal kwamen groepen penitenten de straat op en trokken in stoet, zingend, dansend, zichzelf geselend door stad en platteland.
Daarnaast werden officiële  bedevaarten en pestmissen ingericht om de gesel te bannen.
Beetje bij beetje begon men rationeler te denken door bijvoorbeeld de aanstelling van pestmeesters voor de verzorging en/of voor de evacuatie van zieken en overledenen.
Vanaf de late middeleeuwen werden ook bepaalde voorzorgsmaatregelen getroffen, hetzij in de vorm van verplicht quarantaine of door de besmette straten en wijken zo goed mogelijk af te sluiten..
Belangrijk was verder het waarschuwen van de gemeenschap voor eventueel besmettingsgevaar en waarbij dan de slechte tijdingen "uutghetrommelt (werden) opde houcken van de straeten".

PREVENTIE

De Nijmeegse arts Ysbrand van Diemerbroeck deelde de mening dat tabaksrook een effectieve preventie tegen de pest was en beweerde dat hij de epidemie van 1635-36 had overleefd door urenlang een pijp in zijn mond te houden, na het ontbijt twee of drie pijpen te roken, na het middagmaal nog eens drie pijpen, en in de nabijheid van de besmette lijken altijd.(2, blz. 204)



BRON

M. Boone, H. Gaus, P. Scholliers en C. Vandenbroecke,   "Dagelijks leven, sociaal-culturele omstandigheden vroeger en nu", Uitgeverij Baart, Deurne/Ommen, 1982. (1)
M. Brans, "Beknopte Cultuurgeschiedenis van het Vlaamse Volk", A. Manteau, Brussel, 1948. (3)
Simon Schama, "Overvloed en Onbehagen, de Nederlandse cultuur in de Gouden Eeuw", Contact, Amsterdam, 1988.(2)
Charles Singer, Zwarte Dood en andere Plagen,(deel 122) in: „Nieuwe geïllustreerde Wereldgeschiedenis” dl. V, Seyffardts Boek – en muziekhandel, Amsterdam, 1930,. (4)