Onlangs las ik in het boek "Het Kaïnsteken" van Bronislaw GEREK, 1992, blz. 26
Daarin las ik hoe in de 17de eeuw(de Gouden Eeuw) te Amsterdam gevangen armen en bedelaars door de burgerlijke overheid op een onmenselijk wijze verplicht werden om te werken.
"... In tegenstelling tot de indruk die wellicht is gewekt, deden dergelijke instellingen(hospitalen en gasthuizen) eerder denken aan werkkampen dan aan echte gevangenissen; dikwijls waren ze opgezet met de bedoeling de paupers een heropvoeding te geven in arbeidsethos, ook al kwam dat in de praktijk neer op gedwongen opsluiting. In bepaalde gevallen, zoals dat van het Amsterdamse werkhuis , waren de methodes om de 'luiheid uit te bannen' en de armen aan een werkzaam bestaan te laten wennen behoorlijk wreed: 'Als een arme weigerde te werken , werd hij opgesloten in een souterrain, dat men geleidelijk liet vollopen met water. De gevangene had de beschikking over een pomp, en als hij het hoofd boven water wilde houden en zijn vege lijf redden, dan restte hem niets anders dan zonder onderbrekingen het water uit de ruimte weg te pompen'.
Van wreedheid gesproken. Geëvenaard door Hitler.
Dit in de "Gouden Eeuw" van Nederland, de periode waarin de VOC op grote schaal bezig was met slavenhandel. De VOC verplaatste ca. 83.000 slaven
Dit zorgde wel voor de rijkdom van de toen zich vormende burgerij die zich prachtige buitenverblijven kon permitteren en dure schilderijen en neerkeek op de armen, armoede door de rijken gecreëerd en ondersteund door de protestanten voor wie het eigenbelang belangrijker was dan het algemeen welzijn.
Kaïnsteken:
Het begrip verwijst naar Kaïn, de oudste zoon van Adam, zelfs de eerste vagebond uit de wereldgeschiedenis. Kaïn was een boerenzoon, die uit het paradijs verdreven werd wegens de moord op zijn broer Abel.
In de middeleeuwse literaire traditie is er sprake van 'weerwolven' die het Kaïnsteken droegen, vagebonden die in de bossen leefden en die de belichaming van huichelarij en bedrog zouden zijn . In de middeleeuwen en erna werden bedelaars die met behulp van bedrog aalmoezen verzamelden beschouwd als nakomelingen van Adams oudste zoon en ook gestigmatiseerd werden met 'Het Kainsteken'. Hier zijn we heel dicht bij de stigmatisering van de Joden met de gele ster.
Omslagillustratie: Pieter Breughel de Oude, De bedelaars (fragment)
Foto achterplat: Sepp Spiegl
Daarin las ik hoe in de 17de eeuw(de Gouden Eeuw) te Amsterdam gevangen armen en bedelaars door de burgerlijke overheid op een onmenselijk wijze verplicht werden om te werken.
"... In tegenstelling tot de indruk die wellicht is gewekt, deden dergelijke instellingen(hospitalen en gasthuizen) eerder denken aan werkkampen dan aan echte gevangenissen; dikwijls waren ze opgezet met de bedoeling de paupers een heropvoeding te geven in arbeidsethos, ook al kwam dat in de praktijk neer op gedwongen opsluiting. In bepaalde gevallen, zoals dat van het Amsterdamse werkhuis , waren de methodes om de 'luiheid uit te bannen' en de armen aan een werkzaam bestaan te laten wennen behoorlijk wreed: 'Als een arme weigerde te werken , werd hij opgesloten in een souterrain, dat men geleidelijk liet vollopen met water. De gevangene had de beschikking over een pomp, en als hij het hoofd boven water wilde houden en zijn vege lijf redden, dan restte hem niets anders dan zonder onderbrekingen het water uit de ruimte weg te pompen'.
Van wreedheid gesproken. Geëvenaard door Hitler.
Dit in de "Gouden Eeuw" van Nederland, de periode waarin de VOC op grote schaal bezig was met slavenhandel. De VOC verplaatste ca. 83.000 slaven
Dit zorgde wel voor de rijkdom van de toen zich vormende burgerij die zich prachtige buitenverblijven kon permitteren en dure schilderijen en neerkeek op de armen, armoede door de rijken gecreëerd en ondersteund door de protestanten voor wie het eigenbelang belangrijker was dan het algemeen welzijn.
Kaïnsteken:
Het begrip verwijst naar Kaïn, de oudste zoon van Adam, zelfs de eerste vagebond uit de wereldgeschiedenis. Kaïn was een boerenzoon, die uit het paradijs verdreven werd wegens de moord op zijn broer Abel.
In de middeleeuwse literaire traditie is er sprake van 'weerwolven' die het Kaïnsteken droegen, vagebonden die in de bossen leefden en die de belichaming van huichelarij en bedrog zouden zijn . In de middeleeuwen en erna werden bedelaars die met behulp van bedrog aalmoezen verzamelden beschouwd als nakomelingen van Adams oudste zoon en ook gestigmatiseerd werden met 'Het Kainsteken'. Hier zijn we heel dicht bij de stigmatisering van de Joden met de gele ster.
Omslagillustratie: Pieter Breughel de Oude, De bedelaars (fragment)
Foto achterplat: Sepp Spiegl
