APRIL / de GRASMAAND

OMSCHRIJVING VAN HET BEGRIP

De naam van de maand  is afkomstig van het Latijnse asperire, en dit betekent openen.

We lezen in die richting het volgende in de Comptoir-almanak(4):

Mijnen naem Aperilis, veranderd in April,
beteekent dat  sig nu de aerde op'nen wil.

Bij de Romeinen was Aprilis aan Venus, de godin van de liefde toegewijd.
 In de oud-Romeinse kalender was het de tweede maand.
De Germanen vierden in die periode de lentegodin Ostera, met vreugdevuren.
Beda schrijft: " Bij de Angelen heet April Esturmonath, naar hun godin Eostra."
April wordt  Paasmaand genoemd omdat het Paasfeest in deze maand valt. Dit feest is het gekerstende heidense Osterafeest. (1)(p.62)
 `April` (ook wel: grasmaand, paasmaand, eiermaand) is de vierde maand van het jaar in de Gregoriaanse kalender, en heeft 30 dagen.De maand heet ook eiermaand , naar de paaseieren. Grasmaand omdat de Vlaamse boer in het midden van de maand, of vroeger of later, naargelang het weer, zijn koeien in de weide plaatst.

BELANGRIJKE DAGEN

Op de eerste april is het verzenderkensdag. (daarover meer in deze blog onder de titel "  1 april ", kijken bij 2011).
Pasen valt meestal in april.
Op 15 april 1607 overleed Cornelius van Kiel, gekend onder Kiliaan, maar hij noemde zichzelf Dufflaeus, "van Duffel", zijn geboorteplaats en ook daar staat zijn standbeeld. Hij was "corrector" in de drukkerij van Plantin. Hij overlas drukproeven en wees zetfouten aan. Zijn roem ligt in zijn "Dictionarium teutonico-latinum" en in zijn "Etymologium teutonicae lingaue".  De woordenboeken geven een beeld van het Nederlands van de XVIde eeuw.
.

Très riches heures
en de ASTROLOGIE

Gebroeders van Limburg, Les Très Riches Heures van de Hertog van Berry, de maand april, Chantilly, Musée Condé, besteld in 1410..

 

De maand april luidt het voorjaar in. De natuur herleeft, het groen keert terug. Het kasteel op de achtergrond is dat van Dourdan, dat sinds 1400 aan de hertog toebehoorde en door hem werd versterkt. De restanten ervan zijn nog altijd terug te vinden.

Op het water zijn twee bootjes te zien. Op de voorgrond bevinden zich figuren in weelderige kledij. Twee jonge verloofden wisselen ringen uit in aanwezigheid van hun ouders. Mogelijk gaat het hier om de verloving in 1410 van de destijds elfjarige Bonne de Berry, een kleindochter van de hertog, met de toen zestienjarige Charles d 'Orleans. Het huwelijk werd vier maanden later voltrokken in Riom.

In het hemelgewelf bovenaan is centraal de zonnegod Helios in zijn zonnewagen uitgebeeld, met links van hem het sterrenbeeld Ram en rechts Stier. (Wikipedia)

De ram(21 maart - 20 april), teken uit de dierenriem . (3)(p.130)

De hoornen van de ram symboliseren kracht en vruchtbaarheid.
Hij is meester van de kudde. Dit is het gevolg van zijn kracht en scheppend vermogen.
Hij gaat recht op het doel af , moedig en vermetel.

Van Gogh was een ram en drukte dit uit door de hardnekkigheid waarmee hij schilderde en in de onderwerpen die hij uitbeeldde: de zon en de zonnebloemen.

IN DE POËZIE

‘k Ging met een kluitje in het lis,

April, en zocht je dollen vis

al in het dartel vlietje!

‘k Zag er je snoetje,  plagend fris

… en ’t waterken verried je.

CHRISTOFFEL (2)(p.63)

                                                                                                                                                                      


GEVLEUGELDE UITSPRAKEN 

Over 1 april

Grote zotten moeten grote bellen dragen.

Den eersten van april
Zendt men de gekken waar men wil.


De heren en de Aprillen
bedriegen wie ze willen.

Over het weer en de dagelijkse gang van  het leven.

 Als in Januari de vorst niet komen wil,

verschijnt hij stellig in April.

April, zegt het volk,

is mei een korenaar schuldig.

Aprille warm, Mei koel, juni nat,

vult den boeren schuur en vat.

Blaast april op zijnen hoorn,

is het goed voor gras en koorn.

Aprilletje zoet,

heeft nog wel eens een witten hoed.

Aprilse heldere maneschijn

zal de bloesem schaalijk zijn.

EEN SYNTHESE in BEELD

Links het profane april: aprilvis, paard dat verwijst naar Hakendover.(2)


Rechts het christelijke april: verwijzend naar Palmzondag, de zondag voor Pasen.(2)


De paaseieren en de paashaas ontbreken nog. Maar daarover lees je meer in deze blog onder de hoofding "Pasen".














Referentie:
H. BAUWERAERTS, L. MONDEN e.a., Dit nieuw seizoen LENTE, Lannoo, Tielst, 1946.(2)
Solange DE MAILLY NESLE, L'Astrologie, l'histoire, les symboles, les signes, Fernand Nathan,1981.(3)
Adolf ULENS, De tijd in de Folklore, Brecht, 1931.(1)

(4)  Den grooten Brugschen comptoir-almanach, 1757 (met lijst van de staat van het hof van Koning Charles Alexander, van de stallen en de keuken tot de raad van state).