de VEILING, nu BELORTA - Zo leefden de MENSEN van Sint-Katelijne-Waver in 1953 ca. deel IV * * *

vervolg van voorgaande aflevering

 Deze pagina berust op "Zo leeft Sint Katelijne Waver", geen vermelding van auteur, in: Zondagsvriend, magazine, nr. 28, 25 juni 1953, p.857 e.v. IN KLEUR

zie ook naar deel I en II, hiervoor en op datum van 11.04.2014

___________________________________________________________________________________

PROBLEEMSTELLING
De tuinbouw had tijdens WO II heel wat te lijden gehad.
Maar men had wel vastgesteld dat één en ander beter kon georganiseerd worden.
Situatie waarbij de koper rechtstreeks goederen afnam van de producent daarbij kwam  deze laatste nogal eens in de problemen wanneer het op betaling aankwam.
Men zou het zodanig organiseren dat het aanbod gebeurde aan vele kopers tegelijkertijd en de facturen moesten betaald worden aan een centraal organisme dat overschreef naar de producent.
Onmiddellijk na de oorlog ging men dan op zoek naar een  betere organisatie.
Tot dan trok men met paard en kar, volgeladen met bv.. bloemkolen naar de vroegmarkt in Brussel of naar Mechelen. Maar in Mechelen waren ze te traag. De markt werd daar opgesteld op de Zandpoortvest.
Er zijn zelfs lang ringen in de muur geweest waaraan de paarden met wagen werden vastgemaakt.

OP ZOEK NAAR EEN OPLOSSING
De voorbereiding en de eerste poging om een veiling in Mechelen op e richten dateren uit de jaren dertig maar stootten op verzet van heel wat mensen maar ook van het stadsbestuur. In 1947 werd o.i.v. de Belgische Boerenbond een Afzetcommissie opgericht om de veiling op te richten. Het Mechelse talmen scherpte de geesten te Sint-Katelijne-Waver (1)(p.28)

In 1945 nam de plaatselijke boerengilde  tot het oprichten van  een samenwerkende vennootschap "Tuinbouwveiling  Sint-Isidoor". Die organiseerde een korte tijd groentemarkten op het Marktplein van de toenmalige gemeente maar tot een veiling kwam het niet.
0p 12.01.1950 richtte men de "Mechelse TuinbouwVeiling" in de parochiezaal van St-Catharinaporchie op.  De aangepaste statuten van " Sint-Isidoor" dienden als basis.
aan het kruispunt van de Mechelsesteenweg en de Lombaardstraat  kocht men in de maand februari de gronden van August Symons. De Belgische Boerenbond zorgde voor de bouw: een voorbouw voor de administratie en een veilinglokaal voor de klok en 250 bezoekers.

Op het nog bestaande gebouw langs de Mechelse Steenweg lezen we "MechelseTuinbouwveiling". Voor het gebouw een kar gemend door een vrouw die groenten kwam leveren .

DE SNELLE GROEI

" De Mechelse groentemarkt die iedereen verouderd weet - behalve misschien de proleten-heren van het stadhuis -is lang voorbijgestreefd door de jonge levenskrachtige Mechelse Tuinbouwveiling. Een proces om die naam kon de opgang niet stuiten: in de winter  van 1949-'50 werd door durvers de idee opgevat en op 19 maart 1951 werd de eerste steen gelegd. Op die eerste kwam een tweede en daar rijst nu die moderne verkoopwinkel als een triomf. Een triomf voor directeur Op de Beeck en voor de heer Wuyts, maar vooral voor de leden die dit prijzenswaardig initiatief hun vertrouwen niet weigerden. Van 241 is het ledenaantal nu gegroeid tot 938 (d.d. 1953), wat wel geen commentaar vergt."

Handen te weinig... Als het al groeit!

DE GEDURFDE AANPAK 

" De boeren-hoveniers die het jaar zien geboren worden met de bloemkolen, gevolgd door salade, tomaten, porei, selder, wortelen, groene selder en latere soorten van die groenten, die in de serren en op hun veld méér ondervinding en wijsheid opdoen dan de Mechelse stadsbestuurders op hun "versleten" markt, vrezen de openbare veiling niet. De standaard-kisten(in hout, de kaskes) - de veiling bezit er 800.000 - zijn hun trots en zij geven er niet om dat de kistjes met één laag tomaten niet toelaat de min-goede vruchten stiekem te bedekken. De standaardisatie, de sortering, de verpakking en vrij open veiling waar gefluister uit den boze is, bieden hun alle waarborgen.

  De klandizie van geheel Europa is voor hen een stimulans om steeds beter te doen en ze kroonhalzen terecht als de vruchten van hun arbeid en hun zorg meegevoerd worden naar Nederland, Zwitserland, Engeland, Zweden, Duitsland, - ja. geheel Europa door." (In de tijd dat Michel Van Dessel parlementair was, lieten ze zelfs een treinspoor aanleggen om de groenten snel te kunnen verplaatsen. Maar daar werd door het ontwikkelend vrachtvervoer bijna geen gebruik van gemaakt.)

" Zo werd geveild" Hier ziet men één van de klokken.

"Over ruim 3 ha strekt zich de instelling van de veiling uit; een veiling die een unicum is, daar nergens twee veilinghallen met twee klokken naast elkaar te vinden zijn. 'Onder één dak' gaan daar twee veilingen te samen, zodat de ene markt de andere kan volgen. En de 500 kopers die er  over 17 privaattoestellen beschikken - de veiling heeft een eigen telefooncentrale - kunnen al kopende telefoneren. Zij kunnen dat zelfs buiten: daar zijn luidsprekers en daar zijn telefooncellen in open lucht."

"De veiling"

Hier zien we hoe het gemotoriseerde vervoer zich ontwikkelde en hoe de houten "kaskes" gestapeld werden.

GROENTETUIN VAN BELGIE

" De veiling die een actiegebied bestrijkt van 30 km verhandelde in 1950 voor 42 miljoen; dat cijfer klom maar steeds, ging van 104 miljoen in 1951 naar 146 miljoen in 1952. Nadat het staal gekeurd is, rijdt de eigenaar met de vruchten ter veiling en voor de klok heeft hij mede het woord in de prijs: een druk op de knop is voldoende, zo hij de geboden prijs te laag acht."

"Groententuien van België" 1987

FIERHEID

" Zoveel is over die veiling nog te vertellen - het is een reportage op zichzelf -, maar men moet gaan zien! Die machtige aanvoer, de ernst bij de veiling, de glans in de ogen van die fiere hoveniers, voor wie de zomerdag lang is en haast geen nacht rust biedt. van drie, vier uur in de morgen op het veld tot 9 uur 's avonds. Met daarbij: het klaarmaken van het 'marktgoed'.
 Daarvan schijnt men te Katelijne toch niet te verslijten... "

Een hoogtepunt werden de eerst jaarlijks en daarna tweejaarlijks georganiseerde tuinbouwdagen. Hier 1993.Duizenden mensen uit binnen- en buitenland kwamen daar naar toe.

TWEE VEILINGEN

 De veiling voor Glasgroenten.

Op 31 juli 1963 werd e "Centrale voor Glasgroenten" opgericht dit na meningsverschillen over de veralgemening van het "neerzetsysteem" en aparte verkoopuren  van glasgroenten. De leden die aansloten bij de nieuwe veiling, die naast de MTV was te situeren,  kweekten groenten in serres. De tuinbouw onder glas kende in de jaren 1950+ een aanzienlijke expansie. Op 14 februari 1964 veilde men de eerste groenten. De CvG kende onder het directeurschap van Frans De Donder een gunstige ontwikkeling.(2)(p.30)


TERUG 1 VEILING "VMV"

De vroegere rivalen CVG en MTV werkten  reeds samen op het gebied van het simultaanveilen en op het gebied van de verpakking.(begin van de jaren 1980 en in 1991-1993).
Er werd in 1992 over gegaan tot de stichting  van de "Vennootschap Mechelse Veilingen", dit als gelijkwaardige partner van de twee voornoemde om hun verpakking te standaardiseren.
In 1993 werd gedacht om over te gaan tot een volledige fusie.
Op 1 januari 1993 1994 fusioneerden de drie onder de naam VMV met 3293 leden-vennoten. (3)(p.32)


EN NU NOEMT ALLES...

Een bedrijf op internationale leest geschoeid.

BEGRIPPEN

het neerzetsysteem: de tuinders  voerden hun groenten op paletten aan  en plaatsten die in blok. Daarna werden deze goederen op staal in de veilingzaal verkocht. Het was een tijdsbesparend systeem; de tuinder  won tijd omdat het veilingpersoneel de levering  naar de koper bracht, weliswaar op het grondgebied van de veiling.



VERWIJZING

R. BONTE, "Het Mechelse, Groentetuin van ons land", in: Het Laatste Nieuws, s.d., p.5.
Michel VAN DESSEL, "Tuinieren in St-Katelijne-Waver", in: Financieel-Ekonomische Tijd,229.03.1980, p.10.
Eddy VAN LEUVEN, "Vijftig jaar veilingen in Sint-Katelijne-Waver", in: Erf én Heemmededelingen, jg. 26, nr. 1, jan. 2000. (1)(p.28)+(2)(p.30)+(3)(p.32)
Eddy VAN LEUVEN, e.a., "Vijftig jaar veilingen in het Mechelse", VMV, Sint-Katelijne-waver, 2000.