Een gedicht / een lied... per maand: Joost van den Vondel, prins der Nederlandse Letterkunde "OP ISABEL LE BLON "

Joost van den Vondel, de prins der Nederlandse Letteren,
(Keulen 1587 -Amsterdam 1679)

Theod. Marham, Joost van den Vondel,kopergravure  naar een tekening van Joachim van Sandrart, ca. 1640.(1)


OP ISABEL LE BLON

Hier sluimert Isabel le Blon
Die als een roosje met de zon
Blijgeestig op haar steeltje stond
En riep met een bedauwden mond:
Wat is de schoonheid? Wat 's de roem
Der jonkheid anders als een bloem?
Dit was haar eerste en leste leer.
Doen zweeg ze stil en sprak niet meer.(2)

1636

Een  prachtig gedicht dat door de charme van de eenvoud een meesterwerk is.

Levensbeschrijving:
Joost werd te Keulen geboren in 1587 uit doopsgezinde ouders  van Antwerpse oorsprong.
In 1507 vestigden ze zich in Amsterdam. Joost bracht er zijn leven door.
Zijn vader had in de Warmoesstraat een kousenhandel.
Joost werd opgeleid voor de zaak en ontving geen klassieke opleiding.
Gedreven door zijn  liefhebberij voor letterkunde sloot hij zich aan bij de rederijkerskamer 'Het wit lavendel' en later bij de 'Nederduytsche Akademie" waar hij in contact kwam met Hooft. Dit laatste contact bracht mede zijn dichterstalent tot ontwikkeling, maar hij bemerkte dat het hem ontbrak aan voldoende kennis. Hij studeerde dan eerst Frans, daarna Latijn en tenslotte Grieks, op veertig jarige leeftijd.
De kosenhandel wordt uitgebaat door zijn vrouw Maayken de Wolff.
In 1641 verlaat hij de doopsgezinden  en gaat openlijk over tot de katholieke kerk; dat vervreemde hem van veel vrienden en verwekte hem veel vijanden.. Hij verloor zijn jongste kind Constantijn, zijn achtjarig dochtertje Sara en Zijn vrouw. Ten onder gebracht door de verkwistingen van zijn zoon aan wie hij de zaak overliet, moet hij op de leeftijd van plus zeventig  terug aan het werk bij de Amsterdamse 'Bank van lening', waar hij in 1668 ontslagen werd met behoud van zijn jaarwedde. Hij stierf  op 91-jarige leeftijd. Zijn standbeeld staat in het Vondelpark te Amsterdam.(3)

Bijzonderheden:

Handschrift van het gedicht Op Sinte Agnes Feest [1667].
Agnes Blok was Vondels beste vriendin en zijn verzorgster in zijn laatste levensjaren.
Zij is eerst getrouwd geweest met Vondels neef Joan de Wolf en in 1674 hertrouwd met de koopman Sijbrant de Flinis, wiens naam stat onder het overlijdensbericht van Joost van de Vondel in 1679.(4)


- Toen in 1963 het Sint-Romboutscollege te Mechelen honderd jaar bestond werd voor die gelegenheid het toneelstuk "Lucifer" van Joost van de Vondel  opgevoerd door de laatstejaars o.l.v. Ast Fonteyne.
Bernstein heeft voor zijn beroemd werk "West Side Story" bijna zeker in dat toneelstuk inspiratie gezocht.
Het gaat over de strijd tussen twee groepen, bij Vondel : de engelen en de duivels
                                                                    bij Bernstein: the Sharks en the Jets.

Bron: Wikipedia.

Verwijzing:

G. Bauer, J. Den Haan, e.a., De Nederlandse Letterkunde in honderd schrijvers, van Middeleeuwen tot WOI, Sikkel, Antwerpen, 1953, (1) p.44; (4) p.47.
C. Van Genechten en A. De Muynck, Nederlandse Letteren, bloemlezing, Didier, Brussel, 1943, (3) p.65.
R. Nieuwenhuis, Ziet, de dag komt aan, De Salamander, Amsterdam, 1959, (2) p.107.