Rembrandt Harmanszoon van Rijn (1606 - 1669) als etser

Rembrandt was naast één van de belangrijkste schilders ongetwijfeld de grootste etser ter wereld.

Zelfportret met Saskia(zijn vrouw), gravure, 10x9,2 cm, getekend links boven 'Rembrandt, f." , 1636 in de plaat.Waarde in 2007: € 10.000 - 15.000. (1)

De eerste ets ontstond in 1626 in zijn Leids atelier. Vijftien jaar later werd hij opgenomen  in de "Piazza Universale" van de Italiaan Tommaso Garzoni,  als grootste etser van zijn tijd.

Steniging van Sint-Stefaan,, 9.5x8,4 cm, getekend 1635, 'Rembrandt, f." , 1635 in de plaat.Waarde in 2007: € 4.500 - 5.500. (1) 

Rembrandts eerste etsen leken grove schetsen.  Maar in loop van twee jaar maakte hij twee portretten van zijn moeder  waaruit  blijkt dat hij een meester in de etstechniek werd. In zijn Leidse periode bouwde hij zijn figuren op  uit fijne streepjes  en met vooral aandacht voor de expressie van de gezichten.

Overlijden van Maria, 36,5x31,2 cm, gravure met de droge naald, 1639. Waarde: € 500-1.000.(1)

Tot 1640 werden de etsen steeds vollediger uitgewerkt waardoor ze aan spontaniteit verloren. Het waren vooral bijbelse taferelen  die in functie van de vraag werden getekend.

Landschap met plaggenhut en boom, 12,7x32 cm, getekend 'Rembrandt, f." , 1641 in de plaat.Waarde in 2007: € 20.000 - 25.000.(1)

Na 1640 begon hij zijn etstechniek ingrijpend te wijzigen. De etsnaald werd vooral gebruikt om omtrekken en vlakken aan te geven, terwijl de fijne tekening met een droge naald werd aangebracht (droge naaldtechniek = de naald als graveersteker gebruiken, zonder nog te etsen). In die periode etste hij vele landschappen.

De aanbidding van de herders, 15x19,5cm, , +/- 1652. Waarde: € 2.800-3.200.(1)

Na 1650 ging hij op zoek naar meer contrasterende technieken. Hij gebruikte daartoe Chinees en Japans papier en drukte  zijn etsen ook af op perkament, om een nog fijner resultaat te bekomen.
Hij arceerde op vele manieren en liet opzettelijke inktresten op de koperen plaat achter, die bij het afdrukken lichte en donkere 'vlekken' achterlieten, en die zorgden voor een groter contrast.
Zijn verminderd gezichtsvermogen hinderde hem waarschijnlijk na 1660  om nog veel etsen te maken.(2)


Bibliografische gegevens:

Frans L.M. Dony, Rembrandt, Rotterdam, 1976, p.148.(2)
Veilingcatalogus "Bubb Kuyper", Graphic Art, Haarlem, 2007.(1)