een vocalise of poësie pur
 |
| Foto genomen uit de film van Alberto de Cavalcanti EN RADE.(1) |
EN RADE
groen is de gong
groen is de watergong
waterwee, watergong
groen is de gong van de zee
Sulina, Braïla
Sulina, Brest
Sulina, Singaporge
achter de vest
stem die mijn slaap doorzong
waterklok, watertong
koperen long van de ree
Sulina, Braïla
Sulina, Brest
Sulina, Senegal
wijd van het nest
hang die mijn ziel doordrong
waterdroom, watersprong
loeiende gong neemt mij mee
Sulina, Braïla
Sulina, Brest
Sulina, Zanzibar
buiten is best
groen is de gong
groen is de watergong
waterwee, watergong
groen is de gong van de zee
Uit: 'Sine Nomine', 1930
Hoe de klank belangrijker werd dan de betekenis.
Tijdens het Interbellum, tussen de twee wereldoorlogen, experimenteerden een aantal dichters met ritme en klank om hun gevoelens vorm te geven. Zij zagen een gedicht als een klankgebeuren, een muziekstuk. Men schoof de rede opzij en luisterde met een muzikaal oor.
Enkele namen: Herman Gorter, Paul Van Ostayen Jan Engelman en Jan Hanlo.
Een geslaagd voorbeeld van dergelijke poésie pure vinden we bij Jan Engelman in zijn gedicht En rade.
De aanleiding tot dit gedicht was de lyrische film van avant-gardist Alberto de Cavalcanti.
De cineast probeerde nostalgie naar verten en heimwee naar ongekende landen in beeld te brengen.
De plaatsnamen uit de film vinden we trouwens ook in de foto hierboven; zij waren aangebracht op kisten, balen en kratten als plaats van bestemming.
De woorden van het gedicht roepen een aantal associaties op: groen, hang die mijn ziel doordrong,wijd van het nest, zee, en dies meer. Die associaties zijn er nodig omdat het in deze vorm van poëzie nog altijd zou gaan over het communicatiemiddel taal.
Nog een foto(lucht), met een verhaal of zonder...
Een foto van Marlyn Bridges, Chancayillo, vallei van Casma, Peru,in de monografie Planeet Peru(1991), in de fotobrochure: "Clichés', nr. 64, s.d.,p.34.
Een foto moet schijnbaar toch iets te vertellen hebben!!!
Verwijzing:
In: "Literaire Kunst" van H.J.M.F. Lodewick, 's-Hertogenbosch, 19de dr., 1955. (1)+ p.88.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten